CMOVietnam hôm nay sẽ chia sẻ cùng các bạn LỜI TỰ SỰ CỦA 1 NGƯỜI LÀM CONTENT… TRÁI NGÀNH, về thăng trầm của 1 chàng trai ngấp nghé 30 làm content… một vài lời khuyên cho các bạn đã, đang và sẽ làm Content Marketing trong năm nay)
CMOVietnam lưu ý: Nội dung bài viết và văn phong có thể chỉ phù hợp với các Marketer mới và Content Marketer, các anh chị CMO hoặc cao hơn có thể xem xét mình có nên đọc hay không
Vào đề
Đầu tiên cũng xin chúc các cô các bác, các anh chị trong group chúng ta đã đồng hành đi qua năm thứ 1, bước qua năm thứ 2 covid và vẫn còn tươi vui, thả tim nồng nhiệt cho group càng lúc càng phát triển. Mình hoạt động ở group khi group chỉ mới ~10k mem tới giờ thì Group cũng đạt hơn 150k member rồi… chứng tỏ càng lúc càng nhiều người quan tâm tới cái nghề con sen của chúng ta :'( (hạnh phúc).
Nghề Con sen (Content) quả thực là một nghề đã nâng đỡ mình từ lúc chập chững làm Digital Marketing… cho tới giờ thì nó cũng giúp ích rất rất nhiều cho mình trong công việc và coi như một nguồn thu nhập chính trong năm ngoái (không kiếm tiền, nhưng gúp kiếm ra tiền… ). Cũng không dám khoe khoang chiến tích gì nhưng trong bài này mình cũng sẽ nói đôi lời tự sự… coi như tư vấn cho các bạn trẻ biết một vài vấn đề khi làm Con sen nó rầu, nó sướng, nó bực, nó vui cỡ nào… để có niềm tin vững chắc hơn trên con đường hành nghề bắt lỗi chính tả… Văn vẻ dông dài, giờ bắt đầu nhé (like trước rồi bắt lỗi chính tả mình sau :'()
Thực sự thì những ai làm con sen dưới 3 năm… thì hết 90% là con sen thực thụ. Nghề này đa số chúng ta không có bằng cấp thực sự (trừ các bạn học nghề báo chí, văn học)… đa số là học Marketing, Digital Marketing… mà ra, hoặc đơn giản là trái ngành giống mình… và thực chất ngành này khi tuyển dụng thì cũng không mấy ai hỏi về bằng cấp lắm, trừ một vài đơn vị lớn thì họ hỏi bằng cấp về các lĩnh vực liên quan thôi.
Mới cấp chững bước chân vào nghề thì ai kêu gì làm nấy, viết bài cho web, viết bài cho fanpage, viết thông cáo công ty, viết biên bản, làm lịch cho sếp…. nói chung cái gì mà có liên quan tới việc viết thì làm hết đi. Ngoài ra thì nếu quỡn quỡn thì sếp còn kêu đi in này in kia, làm banner, logo các kiểu @@ (mặc dù méo biết làm cũng đi search google thôi)… không phải việc nhưng thôi, con sen mà…
Ở giai đoạn mới chập chững nghiên cứu về con sen thì có mấy bạn hiểu con sen là làm cái gì đâu, cứ nghĩ là làm việc viết lách thì ai kêu gì làm nấy thôi @@…
Cái nghề này nó lạ lắm, viết mà không đúng ý sếp thì sếp chửi, viết đúng ý sếp xong mà tương tác thấp sếp cũng chửi… “anh là anh nói ý thế thôi, em phải thêm thắt vào nó mới hay chứ”…. mà lúc tương tác nhiều thì là công của thằng chạy ads, công của thằng này thằng kia chứ mấy mà tới tay mình…. nói chung thì làm con sen cũng nhàn, chịu thương chịu khó giai đoạn đầu thì cũng thành danh, có tí miếng nhưng không có tiếng.
Đùa vậy thôi, giờ thì ít rồi, trước là 99/1 còn giờ thì chỉ còn 80/20 thôi :v từ khi các group content càng lúc càng nổi, sự “mặn” + viral của content càng lúc càng nổi thì vị trí của người Content cũng càng lúc càng được củng cố vững chắc, sự đồng tình của sếp, của ngành marketing khiến Content được đánh giá là “chuẩn nghề” (chuẩn bị trở thành 1 nghề chân chính). Trong năm ngoái thì các vị trí Content cũng bắt đầu nở rộng ra như content executive, content editor, content seo, content social…. khiến cho nghề này càng lúc càng đa dạng.
Đánh giá của mềnh: nghề Content là nghề khó mà chết đói, nhưng để giàu thì ít người giàu, chưa có lộ trình phát triển cụ thể (các công ty đã xác định phải có vị trí content, nhưng lộ trình thăng tiến của người làm content thì chưa rõ ràng). Và quan trọng hơn nữa là nghề Content thì rất đa dạng và đôi khi… rất dễ, bạn hoàn toàn có thể kiếm 1 công việc Content dù chỉ mới ngồi trên ghế nhà trường. (khuyến khích sinh viên nên hành nghề Content… ít nhất nó vẫn đem đến 1 nghề, hơn là làm các công việc chân tay).
CHỐT: nghề Content sẽ là 1 nghề được coi trọng hơn trong thời gian tới, được coi là 1 nghề chính thống, có các quy chuẩn đánh giá chính xác hơn sau này.
– Dễ học, dễ thực hành, kiến thức đầy ở trên mạng.
– Dễ ra kết quả (xét với các công việc khác cần nhiều yếu tố, nghề Content chỉ cần “viết” là ra được 1 cái gì đó… hay hay k tính sau, ít ra cũng sẽ ra được 1 bài viết)
– Dễ bắt nhịp (chỉ cần bạn có khiếu viết là có thể dễ bắt nhịp với công việc này)
– Hoạt động ở bất cứ đâu, bất cứ thời gian nào (có thể làm tại nhà, có thể làm bất cứ lúc nào rãnh nếu là freelancer)
– ….
– Không được đánh giá cao
– Không có lộ trình thăng tiến rõ ràng (thường phải tự mình chứng minh năng lực)
– Giá thành đôi khi rẻ nếu làm freelancer hoặc người mới
– …
Thực sự thì mình vẫn khuyến khích nhiều bạn sinh viên mà mình từng gặp mặt hoặc có cơ hội training cho các bạn rằng nếu được thì hãy theo nghề Content Marketing. Nghề này có thể nói là “cái nôi” của mọi nền tảng Marketing hiện đại.
– Bạn làm website, bạn cũng cần content
– Bạn làm fanpage, bài đăng hàng ngày là content
– Bạn mở cửa hàng, bạn cần banner,slogan, cách bố trí trong cửa hàng, người nhân viên bảo vệ…. tất cả đều là content của bạn
…. Content xuất hiện ở khắp mọi nơi không hề thiếu 1 mảng nào… kể cả 1 cái cv xin việc thì nó cũng là content.
—–> Content là cái nôi của tất cả mọi thứ trong kinh doanh, quảng cáo. Học content là làm được tất cả
Nói đùa tưởng thật :v dĩ nhiên chỉ là những lời nói đồn thổi (hoặc có thể cũng là thật)… nhưng cái mà mình muốn nói ở đây, khi bạn đã có được cái hồn content thì bạn có thể đứng vững ở chiến trường kinh doanh… đơn giản là kiếm được rất nhiều tiền trong kinh doanh nếu bạn giỏi content (kiếm bền hay không thì chưa biết).
—–> Học content bạn sẽ học được tất cả mọi thứ trong marketing (nếu bạn có chí học :v)
Vậy, giờ bắt đầu content thì học từ đâu? Mình sẽ chia ra làm 2 hướng.
– Học content để kinh doanh
– Học content để thành nghề content.
Học để kinh doanh thì mình sẽ có 1 bài viết chi tiết sau (like cái cho mình có động lực mình viết sớm nào :v), nếu bạn học content để thành nghề con sen thì mình sẽ note một vài checklist dành cho người mới dưới đây.
* Dành cho các bạn CHƯA BIẾT GÌ nhưng muốn làm con sen từ con số 0
Thật sự thì người chưa biết gì thì mình cũng không biết học từ đâu :v mình thì chuyển từ Marketing sang Content, lúc trước thì học kế toán =))). Nhưng mình cũng khuyên các bạn trả lời trước cho mình 1 vài câu hỏi:
– Content là gì? (tưởng dễ mà khó trả lời sao cho “thực tế” lắm á)
– Content kiếm tiền cho doanh nghiệp như thế nào?
– Một bài content, hoặc 1 công việc gì đó trong content đáng giá bao nhiêu tiền?
– Làm content giàu không? (di dạo quanh 20-30 người làm content thử xem)
– ….
Và thực sự thì có 1 câu hỏi mà không phải cứ nghĩ là trả lời được… LÀM CONTENT CÓ PHÙ HỢP VỚI MÌNH KHÔNG? Nó bao gồm nhiều câu hỏi nhỏ mà đôi khi phải làm rồi mới biết, ví dụ như:
– Bạn có thể ngồi viết liên tục 8 tiếng đồng hồ không
– Bạn có chịu được với cảnh lúc nào cũng phải ngồi rặn ý tưởng mới nát óc
– Bạn có đồng ý với việc công sức mình làm không được công nhận, hoặc chính bạn cũng chẳng biết được mình có làm tốt hay k
– Bạn có đồng ý với việc ngành này đôi khi vào phải tự học, chẳng có ai chỉ (ví cả cty có đúng 1 nhân sự content, hay thậm chí là 1 nhân sự marketing)
– Bạn có đồng ý với việc làm việc viết bài suốt năm này qua tháng nọ mà không chán không?
…Bạn có…. thích nghề không? Này thì phải trả lời được thì mới được tính là theo nghề.
—–> HỌC GÌ THÌ HỌC, HỌC CHO SỚM, RỒI KIẾM NGAY 1 VIỆC MÀ LÀM, PARTIME CŨNG ĐƯỢC. Câu chốt cho mấy bạn muốn vào nghề.
Mình thì từng viết 1 bài “Nghề content rất… BẠC”, Bạc ở đây có thể là bạc bẽo… nhưng cũng có thể là bạc triệu, sướng khổ do mình… nó cũng chỉ là 1 nghề như bao nghề khác thôi, đừng thần thánh hóa nó, nhưng cũng đừng coi thường nó, rất nhiều người vẫn kiếm được tiền tỉ nhờ viết lách, xét về lương mặt bằng chung có thể thấp hơn các nghề như designer, editor, coder… nhưng xét về “có thể đạt lương cao” thì vẫn đầy người ra đó. Và quan trọng là…. Content có thể là bàn đạp tăng trưởng thành nhiều trường phái khác nhau. Như code thì có nhiều ngôn ngữ thì content cũng có rất nhiều cái hậu….
– Seo-er
– Tiktok-er
– Idea-er
– Social Conten-er
– Bloger
– Trainer
– UI/UX-er
– Tự kinh doanh
– Marketer
– Bán Designer (chuyên làm website, landing page, giao diện)
– Editor (chuyên làm sách, làm ebook, làm catalogoe….)
….
Nghề nào cũng có thể đạt mức lương vài ngàn, đừng coi thường con sen nhé.
Thật sự thì các bạn trẻ hiện nay cũng kha khá bạn muốn học Content từ các khóa học chuẩn chỉnh nhưng thực sự thì mình nói thiệt… người dạy Content bây giờ đa phần cũng chỉ dạy content dựa trên những gì họ làm, họ đúc kết chứ không theo một chuẩn nào cả nên nếu mà tìm 1 người thầy phù hợp cho mình thì hên xui, kết quả đạt được thì cũng chẳng biết.
VÌ VẬY, các bạn đang muốn học content hãy tâm niệm câu này “content là giúp doanh nghiệp kiếm ra tiền” vậy, học content là học cách khiến content kiếm ra tiennnn …?!!!
Trong Mareting, traffic chính là tiền, bạn phải học làm sao để content của bạn tiếp cận được càng nhiều khách hàng càng tốt, hay nói đúng hơn là khiến khách hàng “viral” nội dung giúp bạn, Nếu bạn chưa tin, hãy comemnt #viral đi, mình sẽ gửi cho bạn 1 ebook về tâm lý khách hàng, điều khiển hành vi khách hàng qua câu nói để khách hàng hành động theo những gì bạn muốn.
Đấy, thế là bạn đã cmt rồi và mình đã khiến bạn cmt rồi :v mà cứ có người cmt thêm thì bài viết này sẽ được hiển thị thêm với nhiều người nữa (nói đùa mà thật đó nha, comment đi mình gửi)
—–> Bài viết này đã kiếm được nhiều traffic hơn bth, mà nhiều ngươi thấy thương hiệu của mình trong bài thì càng đỡ tốn tiền quảng cáo:v dạng dạng vậy.
Chốt: hãy học thật kỹ công thức AIDA, đây là công thức đầu tiên nhưng cũng là quan trọng nhất của việc Viral, nó là cội nguồn của mọi biến thể trong viral, ai rãnh thì đọc lại bài “trùm của các loại trùm công thức content – công thức Aida” mà mình đã viết cách đây 6 tháng nhé.
Tiếp theo, dĩ nhiên bạn cũng cần học những khóa học online, offline. Đi giao du nhiều hơn, gặp gỡ các người “thực hành” nhiều hơn sẽ giúp bạn có những cái nhìn tổng quan về nghề và cũng như biết “thực hành” là thực hành những gì. Một vài tiêu chí chọn khóa học của mình (hồi xưa lúc chưa đi dạy thì mình cũng dựa trên các tiêu chí này :v… và giờ cũng vậy, đời học là bể khổ, khổ quá nên phải học)
– Càng rẻ càng tốt (newbie mà, chưa học bò đã lo học chạy), kiếm các khóa học càng rẻ càng tốt, hoặc tốt nhất là miễn phí, xem hết trơn trước đi. Có cái nền căn bản đã rồi hãy đi học mấy khóa đắt tiền, lúc đó cái giá mình bỏ ra mới đáng, chưa học căn bản mà đi học mấy khóa 5 7tr thì vào học cứ ù ù cạc cạc thầy dạy gì học đó xong… ồ thầy dạy hay quá… về thì chẳng làm được gì ra kết quả.
– Càng nhiều nội dung càng tốt, cứ khóa nào mà 50 70 video thì lao vào coi checklist nội dung của nó trước đi, học mấy khóa dày dày vào để có nội dung căn bản.
– Online càng tốt, offline tính sau. Ham hố chi đi học offline, học offline thì tốn cả mấy ngày đi học chứ ko phải mấy buổi,có khi mấy chục ngày… người mới thì độ nản có nhiều lắm nên học online trước đi đã, nếu học online mà vẫn trụ được thì học offline sau. VD: nếu muốn đăng ký gói gym 1 năm thì trước hết chạy bộ liên tục 1 tháng trước đi đã, chạy được 1 tháng rồi đăng ký gym sau cũng chẳng muộn
– Học của những người “có case study”, ví dụ học content web thì học mình nè, mình làm hơn trăm web rồi :V đùa chứ thấy ai có case study thì học, ví dụ như học thương hiệu cá nhân thì học anh Phùng Thái Học nè, ảnh hơn 20k follow, group 150k mem rồi. Học TVC, quay video Clip thì học bạn Nguyễn Hoài Thương nè, bạn ý cũng làm bao nhiêu dự án TVC rồi v.v…
-…..
Chốt: có nhiêu khóa học hết đi, Content mỗi người mỗi trải nghiệm, mỗi đúc kết khác nhau. Người ta dạy A nhưng biết đâu bạn học xong A++ thì sao
Thực ra thì lời khuyên cho newbie còn nhiều lắm nhưng cái mà mình muốn khuyên các bạn đó chính là “lý thuyết vào việc”, này mình đọc được ở đâu đó nhưng mình thấy câu này khá hay. Muốn học cái gì… cứ bắt tay vào làm cái đó, muốn giỏi cái gì, cứ viết bài chia sẻ về nó… trong quá trình làm, trong quá trình chia sẻ thì mình cũng phải tự đi mày mò, đi đúc kết ở nhiều nơi xong rồi mới làm, mới chia sẻ được… vậy thôi, ai còn thắc mắc gì thì inbox vùng kín nói chuyện riêng :v
Tác giả: Leo Minh – Co founder ATP academy
CMOVietnam tổng hợp